Lean is een manier om processen te verbeteren. Het doel is om klanten zo goed mogelijk te helpen tegen zo laag mogelijke inspanning en kosten. Je bent natuurlijk zelf óók klant en dan wil je graag zo goed mogelijk geholpen worden, of dat nu in het ziekenhuis is, in de supermarkt of als je iets online bestelt. Met Lean kijk je hoe je zo slim mogelijk, in zo kort mogelijke tijd, je dienst of product aan je klant kunt leveren. Als we het over Lean hebben, dan hebben we het vaak over de verschillende Lean principes, Lean methoden en Lean technieken waarmee je processen en dus ook jouw werk kunt verbeteren. We leggen je er in dit artikel meer over uit.
Lean is afkomstig uit de Japanse automobielindustrie (Toyota), maar wordt ook al tientallenjaren in allerlei organisaties in Nederland met succes toegepast.
Lean helpt ziekenhuizen, verpleeghuizen, gemeenten en dat soort organisaties om zo goed mogelijk hun werk te doen, binnen het beschikbare budget dat ze hebben. En het helpt commerciële bedrijven om slimme producten en diensten te ontwikkelen, zodat ze winstgevend zijn en mensen aan het werk kunnen helpen.
Het mooie van Lean is dat je zelf kunt leren hoe je je procesverbeteringen kunt doen en hoe je je eigen baan zo leuk mogelijk kunt maken, zonder allerlei onnodige werkzaamheden uit te moeten voeren. Wil je weten of Lean werken ook toepasbaar is in jouw type werk? Aan het eind van dit artikel geven we je wat handvaten om deze vraag te kunnen beantwoorden. Wil je weten welke vraagstukken in welke branches wij met Lean verbeteren? Kijk dan eens rond op onze branchepagina's, waarin wij diverse voorbeeld cases in diverse branches schetsen.
Kortom, Lean is een verzamelnaam voor een set van Lean principes, ideeën, Lean methoden en Lean technieken gericht op het realiseren van maximale waarde voor de klant met minimaal gebruik van middelen en mensen. De focus ligt op het verbeteren van de processen en zo doorlooptijd verkorten, de kwaliteit en leverbetrouwbaarheid te verhogen en de kosten te verlagen.
Klantwaarde betekent eigenlijk: wat vind je klant waardevol en is je klant bereid hiervoor een passende prijs te betalen. Het is verstandig om met klanten te praten over wat zij waardevol vinden aan jouw product en/of dienst. Als je door jouw product of dienst een klant helpt en zijn of haar probleem oplost, dan heeft je organisatie bestaansrecht. Je organisatie zou waarschijnlijk niet bestaan als niemand je producten of diensten waardevol vind en er geld aan wil besteden. Binnen Lean is klantwaarde een belangrijk begrip: het kijkt naar alle stappen die in een proces zitten en stelt de vraag: voegt deze stap waarde toe (is dit een waardetoevoegende of waarde creërende activiteit?) voor onze klanten of niet? Als het antwoord nee is, dan is de volgende vraag: kunnen we deze stap dan overslaan of elimineren? En wat moeten we daarvoor doen?
Het is niet altijd zo makkelijk om klantwaarde te bepalen, omdat klanten vaak verschillende dingen belangrijk vinden, of dat het afhangt van de situatie. Maar door de vraag te stellen krijg je meer zicht op welke stappen in een proces waardevol zijn voor de klant en welke stappen niet. Klantwaarde drukken we ook wel uit in SQDC ofwel Veiligheid, Kwaliteit, Levering en Kosten. Klanten willen een veilig product, van een bepaalde kwaliteit, op een bepaald moment en tegen een passende prijs. Dit helpt om preciezer te kijken wat nu een waardevolle stap is of niet, of waar je aan moet werken om de meer of betere klantwaarde te creëren.
Waarde is dan ook het eerste principe van de vijf Lean principes, die we later uitleggen.
De bedoeling van Lean is niet primair kostenbesparingen doorvoeren. De uitdaging binnen Lean is juist hoe je zoveel mogelijk klantwaarde kunt leveren tegen zo min mogelijk gebruik van middelen, tijd, energie en inspanningen. Die middelen kunnen dan juist weer ingezet worden om op andere vlakken klantwaarde te creëren. Vaak levert Lean wel ook een besparing van kosten op, maar dat is dan een mooie bijvangst. Het gaat er dus om zo minmogelijk verspillingen in het proces te hebben. Dit begrip leggen we nu uit.
Als je de Lean methode gaat toepassen op het verbeteren van processen of jouw werk, dan ga je op zoek naar zoveel mogelijk verspillingen in het proces of in je dagelijkse werk. En deze verspillingen ga je proberen te elimineren. Verspillingen voegen niets toe voor je klant: de klant is eigenlijk niet bereid te betalen voor deze activiteiten binnen het proces. Ze voegen niets toe voor de klant en daarmee vaak ook niet voor jouw organisatie. Verspillingen kosten namelijk altijd tijd (en geld). Verspillingen heten ook wel niet-waarde creërende activiteiten.
Als je een proces wilt gaan verbeteren, ga je dus altijd op zoek naar de waarde creërende activiteiten en de niet-waarde creërende activiteiten. En dan kijk je hoe je die niet waarde creërende activiteiten kunt elimineren, kunt combineren met andere activiteiten, op een ander moment kunt doen of simpeler kunt maken.
Toyota heeft oorspronkelijk zeven verspillingen benoemd die vaak voorkomen in hun processen. Deze kun je gebruiken om gericht te kijken naar verschillende niet waarde toevoegende activiteiten. Lees hier mee over de 7 verspillingen van Lean.
Daniel (Dan) Jones en James P. (Jim) Womack zijn de grondleggers van Lean en ontwikkelden een Lean managementtheorie die draait om vijf Lean principes. Meer hierover in het boek Lean Thinking. De vijf Lean principes zijn richtinggevend voor organisaties in elke branche die Lean inzetten als methode om continu te verbeteren.
Heel veel! Het mooie aan Lean is dat je het zowel heel groot als heel klein kunt gaan toepassen. Uiteraard is de beantwoording van deze vraag afhankelijk van jouw persoonlijke situatie, maar we proberen je hier toch wat handvaten te geven.
Naast opleidingen helpen wij organisaties ook in adviestrajecten waarbij wij teams of bedrijven helpen hun uitdagingen op een Lean manier beet te pakken. Kijk eens rond op onze adviespagina en lees meer over welke vraagstukken wij in diverse branches hebben beetgepakt. Hier staan diverse cases en artikelen waarin we uitleggen hoe we klanten hebben geholpen en wat dat heeft opgeleverd.
Wij zijn altijd bereid om even met je te sparren over jouw Lean vraagstuk! Neem gerust contact met ons op!