Wat is Lean of Lean Management?

Lean management gaat over het creëren van de meeste waarde voor de klant tegen minimale kosten, wat wordt bereikt door het minimaliseren van middelen, tijd, energie en inspanning. Het is een procesgerichte verbetermethodiek.

Onze definitie van Lean denken en doen is:

Het systematisch ontwikkelen van mensen en continu verbeteren van processen om waarde en voorspoed te brengen met de minst mogelijke inzet van middelen.

Een lean benadering van werk gaat over:

1. Begrijpen wat er écht aan de hand is op de plaats waar waarde wordt gecreëerd – algemeen bekend als de gemba;
2. Het verbeteren van de processen waarmee producten en diensten worden gecreëerd en geleverd;
3. Het ontwikkelen en empoweren van mensen door middel van probleemoplossing, kaizen, mentoring en coaching;
4. Het ontwikkelen van leiders en een effectief managementsysteem.

Lean thinking and practice (lean denken en werken) helpt organisaties om zowel innovatief als competitief te worden, wat hen weer in staat stelt om duurzaam winstgevend te worden. In een lean organisatie zijn problemen eerder mogelijkheden om zinvol te leren dan dat ze onder het vloerkleed worden geveegd of snel worden gefikst. Managers treden op als coaches, helpen anderen met het identificeren van problemen en oefenen met dagelijkse continue verbetering. Leiderschap betekent het creëren van een managementsysteem ter ondersteuning van een nieuw soort betrokkenheid bij het echte werk, de manier waarop het werk nu wordt gedaan.

Kortom, Lean is een verzamelnaam voor een set tools, methoden, concepten en filosofie gericht op het realiseren van maximale waarde voor de klant met minimaal gebruik van resources. De focus ligt op het verbeteren van de processen en zo de doorlooptijd te verkorten, de kwaliteit te verhogen en de kosten te verlagen.

De vijf Lean principes

Deze principes zijn:

1. Definieer waarde vanuit klantperspectief;
2. Identificeer hoe de waardestromen (value streams) in je organisatie lopen (dat wil zeggen; breng al je processtappen in kaart) en elimineer verspillingen (niet waardetoevoegende activiteiten) in je processen;
3. Creëer Flow waar mogelijk (laat de dienst of het product stromen door je organisatie). Zorg ervoor dat producten of diensten soepel naar de klant toe stromen, zonder onderbrekingen, door de waardecreërende stappen in een strakke volgorde uit te voeren;
4. Van push naar pull: ga pas iets leveren als er vraag is bij de klant;
5. Streef naar perfectie (blijf continue verbeteren). Probeer een situatie te bereiken waarin waarde voor de klant wordt gecreëerd zonder verspilling.

Naast deze principes staan ons talloze methoden, technieken en aanpakken ter beschikking. Onderliggende principes zijn: Respect for people, Fit for purpose, Customer first, Gemba/Genchi Genbutsu (fact based, work floor orientation), Kaizen/Continuous Improvement, PDCA, Go See – Ask Why – Show Respect.

Wat is lean niet?

• Reductie van het personeel (“lean = mean”);
• Een verzameling gereedschappen of tools die je implementeert: 5S, Kaizen events, value stream maps, andon, visueel beheer, metrics, dashboards, A3, enz;
• Een programma (efficiëntieverbetering, procesverbetering, performance management, MBO, kostenreductie, Six Sigma, etc.) opgelegd aan de mensen die het werk doen (en dus waarde creëren) door het management, externe consultants of interne deskundige medewerkers;
• Iets wat alleen van toepassing is op de productie of de bedrijfsvoering;
• Training en certificeringen volgen om een zo hoog mogelijke belt te behalen zónder praktijkervaring;
• Compliance afdwingen met standaardwerk en mensen aanspreken bij afwijkingen ervan (management by fear).
• Een beschermde merknaam. Onze oprichters (Jim Womack & Dan Jones) hebben ervoor gekozen om hun onderzoek(en) beschikbaar te stellen zodat we allemaal de wereld een stukje beter kunnen maken.

Achtergrond van Lean

De term Lean werd door onze oprichters Jim Womack en Dan Jones voor het eerst gebruikt eind jaren tachtig, in hun onderzoek naar de auto-industrie uitgevoerd vanuit het Massachusetts Institute of Technology (MIT), gepubliceerd in het boek “The Machine That Changed the World” (verkrijgbaar in onze webshop).

In dit onderzoek bleek dat Toyota superieure concurrentiekracht had én dat deze verklaard kon worden uit hun specifieke manier van bedrijfsvoering. Toyota ontwikkelde de lean methodiek gebaseerd op het Toyota Business Systeem. Ze combineerden ideeën die al langer binnen Toyota leefden (zoals Jidoka en Just-in-Time) met ideeën die door andere pioniers waren ontwikkeld (zoals de Plan, Do, Check, Act/adjust (PDCA) -cyclus, standaardisatie en het Training Within Industry (TWI) programma.

Lean principes mogen dan hun wortels hebben in Toyota’s fabrieken in Japan, vandaag de dag is de Lean methode uitgegroeid tot een alternatieve, superieure benadering van werk – ongeacht wat het werk is (productie, kantoor), de sector of de grootte van de organisatie.

Onze grondleggers Jim Womack (links) en Dan Jones (rechts)

Lean management als business-systeem

Om te verbeteren (of te transformeren), moet een organisatie zich richten op 3 P’s:

1. Purpose (Doel): Wat is het doel van onze organisatie? In welke behoefte in de maatschappij kunnen wij voorzien? Oftewel: wat is klantwaarde?;
2. Process (Proces): Hoe kunnen we continu verbeteren? Oftewel: het ontwerpen en managen van efficiënte processen;
3. People (Mensen): Hoe kunnen we iedereen respecteren door hun werk betekenisvol te maken, en hoe kunnen we iedereen actief betrekken en ontwikkelen?

Het op elkaar afstemmen van het doel, het proces en de mensen is de centrale taak van het management.

Wat is een Lean Transformatie?

De transformatie van een onderneming is het proces waarin een organisatievan haar huidige bedrijfsmodel naar een gewenste toekomstige situatie gaat.
Een Lean transformatie vereist het leren van een nieuwe manier van denken en handelen, die niet wordt gekenmerkt door het implementeren van een reeks stappen of oplossingen, maar door het aanpakken van belangrijke vragen over het doel, het proces en de mensen.

Onderstaande video van ons Lean Global Network beschrijft het Lean Transformatiemodel, verteld door Lean veteraan John Shook.

Benieuwd wat Lean voor jou kan betekenen?

Als stichting zijn we in het leven geroepen om de wereld een stukje beter te maken met behulp van Lean. We helpen je daarom graag op weg. Er zijn een aantal manieren;

• We bieden diverse Lean opleidingen, Lean Leiderschapsprogramma’s (ook op Nyenrode Business Universiteit) en Lean Workshops aan. Gezien wij als enige in Nederland verbonden zijn aan het Lean Global network, opgericht door Lean grondleggers Dan Jones en Jim Womack, kun je simpelweg niet dichter bij échte lean kennis komen.
• Je kunt deelnemen aan onze gratis Sensei coachingssessies waarbij je jouw lean-gerelateerde vragen kunt stellen.
• Lees een van de boeken die wij uitgeven als stichting; denk o.a. aan “Lean Thinking” van Womack & Jones, “Leren Zien” van John Shook of “De Toyota Way” van Jeffrey Liker. Je kunt de boeken onder andere op Bol.com of in onze webshopbestellen

Heb je een specifieke vraag zoals maatwerk? Of kun je niet kiezen waar je Lean reis te beginnen? Neem dan contact met ons op, we helpen je graag verder.

© Headerfoto via ons Amerikaanse zusterinstituut LEI.